عوامل خطر آفرین برای امنیت ملی آمریکا که ناشی از وابستگی شدید این کشور به نفت وارداتی است، طی سال‌های اخیر به خوبی آشکار شده است. از هر 5 بشکه نفتی که ایالات متحده از خارج وارد می‌کند، یک بشکه در کشورهایی استخراج شده است که از نظر وزارت امور خارجه آمریکا، خطرناک یا بی‌ثبات خوانده می‌شوند. با افزایش تقاضای جهانی، بهای نفت افزایش می‌یابد و افزایش بهای نفت، به سود کشورهای نفت‌خیز است؛ چه آمریکا از این کشورها نفت وارد کند و چه مراوده‌ای با آنها نداشته باشد. به‌عنوان مثال، آمریکا از ایران نفت نمی‌خرد اما یک دلار افزایش قیمت نفت، سالانه 5/1 میلیارد دلار برای دولت ایران سود دربر خواهد داشت.
آژانس بین‌المللی انرژی در گزارش اخیر خود خاطر نشان می‌کند که ایالات متحده همچنان در برابر اختلال در تولید نفت خاورمیانه، آسیب‌پذیر است. در این گزارش آمده است: وابستگی آمریکا به خاورمیانه در آن سوی جهان کاهش یافته است. هرچند در بازار جهانی نفت، هر اقدامی که موجب اختلال در تولید نفت خاورمیانه شود، آمریکا را مستقیم هدف قرار نمی‌دهد اما بر سایر کشورهایی که به نفت خاورمیانه وابسته‌اند، تأثیر خواهد گذاشت و ایالات متحده را غیرمستقیم درگیر خواهد کرد.
درصورت بروز چنین وضعیتی متحدان نفتی آمریکا نمی‌توانند شکاف بین عرضه و تقاضا را پر کنند. مهم‌ترین صادر‌کنندگان نفت به آمریکا، کانادا و مکزیک هستند. این در حالی است که بخش عمده نفت کانادا از قطران به دست می‌آید؛ قطران نفت خام کثیفی است که 5 برابر بیشتر از نفت معمولی هوا را آلوده و گاز گلخانه‌ای تولید می‌کند. منابع نفت مکزیک نیز تا سال 2019 تمام خواهد شد.
طی سال‌های گذشته، چین در سراسر جهان مشغول انعقاد قراردادهای نفتی بوده که میزان واردات نفت را به این کشور در سال‌های آینده به 8/7 میلیارد بشکه می‌رساند. در این میان ایالات متحده باید خود را برای افزایش حتمی قیمت نفت - در پی افزایش تقاضا و کاهش تولید جهانی - آماده کند. برای آمریکا ایمن‌ترین، ارزان‌ترین و سریع‌ترین راه برای حفظ امنیت انرژی‌اش، پیگیری برنامه ذخیره نفت با هدف کاهش وابستگی به نفت خارجی است.
افزایش تقاضا، کاهش تولید
براساس پیش‌بینی‌ها، تقاضای جهانی برای نفت در آینده به شکل فزاینده‌ای افزایش خواهد یافت. گزارش سال 2009 بریتیش پترولیوم (غول نفتی بریتانیا) در این باره تصریح می‌کند که طی سال 2008 به‌رغم رکود مالی در سطح جهان، تقاضا برای نفت خام افزایش یافت. همچنین گزارش دیگری نشان می‌دهد که تقاضای نفت در سطح جهان از روزانه 85 میلیون بشکه در سال 2008 با 25 درصد افزایش، در سال 2030 به 105 میلیون بشکه در روز خواهد رسید. بر این اساس، ایالات متحده همچنان بزرگ‌ترین مصرف‌کننده نفت در آینده خواهد بود و پس از آن چین قرار دارد. در حال حاضر یک آمریکایی 10 برابر یک چینی - با وجود رشد مداوم و افزایش سطح درآمد‌ها در چین - نفت مصرف می‌کند. افزایش تولید نمی‌تواند میزان تقاضای روزافزون برای نفت را پاسخ دهد. تولید نفت کشورهای خارج از اوپک هم اینک افزایش یافته است و برآورد می‌شود که تولید جهانی نفت در سال 2014 به اوج خود برسد. افزایش تقاضا و کاهش سطح تولید، فشار مضاعفی را بر قیمت نفت در آینده وارد خواهد کرد و موجب آسیب پذیری اقتصاد آمریکا در برابر شوک‌های قیمتی خواهد شد. افزایش قیمت نفت همچنین موجب تقویت کشورهای نفت‌خیز خواهد شد، حتی اگر آمریکا از آنها نفت نخرد.
چین نیز اقداماتی را برای کاهش تقاضای نفت خود انجام داده و در این راه استانداردهای جدیدی را برای صرفه‌جویی در مصرف سوخت وضع و در زمینه حمل‌ونقل عمومی سرمایه‌گذاری کرده است. با این حال چین طی سال‌های اخیر به طرز فزاینده‌ای - در نتیجه رشد اقتصادی و گسترش طبقه متوسط خود - به واردات نفت از خارج وابسته شده است. پکن برنامه‌هایی را برای توسعه خودروهای برقی و خودروهای دوگانه سوز در نظر دارد. این راهکاری است که از سوی هند - که با افزایش فزاینده تقاضای نفت روبه‌رو است - نیز اتخاذ شده است.
اگر ایالات متحده موضوع افزایش جهانی تقاضای نفت را جدی نگیرد، افزایش بها که نتیجه افزایش تقاضاست، اقتصاد این کشور را به‌شدت دچار آسیب خواهد کرد. افزایش تقاضای جهانی در کنار افزایش تقاضای آمریکا، موجب بالا رفتن بهای نفت خواهد شد. در حال حاضر تعداد دکل‌های حفاری فعال در ایالات متحده، هنوز به تعداد دوره پیش از رکود نرسیده است. تحقیق دیگری در سال 2007 نشان داده است که 5 غول نفتی ایالات متحده عملیات اکتشاف منابع جدید را محدود کرده‌اند و تولید آنها از اواسط دهه 1990 تاکنون، به کمترین حد خود رسیده است. براساس برآورد مؤسسه گلدمن ساکس، کمبود نفت خام از سال 2011 خود را نشان خواهد داد؛ هنگامی که در پی پایان رکود مالی و بهبود شرایط اقتصادی در سطح جهان، عرضه انرژی کفاف افزایش تقاضا را نخواهد داد. این مؤسسه پیش‌بینی کرده است که قیمت نفت در آن سال به 110 دلار در هر بشکه خواهد رسید.
مقابله با چالش انرژی
در حال حاضر ایالات متحده سالانه 7 میلیارد بشکه نفت مصرف می‌کند. با این حال گسترش تولید داخلی نفت چاره مشکل نیست و خیال این کشور را از لحاظ امنیت انرژی راحت نخواهد کرد. باراک اوباما، رئیس‌جمهوری این کشور خاطر نشان کرده است که حفاری چاه‌های نفت، راه حل چالش انرژی که آمریکا در حال حاضر با آن روبه‌رو است به حساب نمی‌آید.
وی می‌گوید: ما کمتر از 2 درصد ذخایر جهان را داریم در حالی که بیش از 20 درصد نفت جهان را مصرف می‌کنیم. حفاری به تنهایی نیازهای ما را به انرژی در بلندمدت برآورده نمی‌کند. ذخایر ملی نفت آمریکا در حد نیازهای این کشور نیست. منابع قابل استخراج نفت آمریکا روز به روز کاهش می‌یابد و از 8/31میلیارد بشکه در دهه1970 به 21 میلیارد بشکه در سال 2007 رسیده است.
تقاضای کمتر، امنیت بیشتر
آمریکا نمی‌تواند از کنار شکاف عرضه - تقاضا در آینده نزدیک، به راحتی عبور کند. بسیاری اعتقاد دارند که سریع‌ترین و اقتصادی‌ترین راه کاهش وابستگی ایالات متحده به نفت، کاهش تقاضاست و تلاش برای کاهش مصرف نفت باید در وهله نخست بر وسایل نقلیه متمرکز باشد. 70 درصد مصرف نفت آمریکا در بخش حمل‌ونقل صورت می‌گیرد و از این میزان دو سوم مصرف متعلق به‌خودروهای سواری است.
دولت اوباما اقدامات مهمی را در زمینه مصرف بهینه سوخت انجام داده و ابتکاراتی را برای تأمین زیرساخت‌های لازم برای توسعه و تولید سوخت زیستی در پیش گرفته است. این اقدامات برای کشاورزان و نیز شرکت‌های تولید‌کننده سوخت سازگار با محیط‌زیست کمک شایانی خواهد بود.
اوباما و کنگره همچنین باید اقدامات جدیدی را برای کاهش مصرف نفت انجام دهند به‌طوری که تا سال 2030 مصرف روزانه نفت آمریکا، 7میلیون بشکه نسبت به حال حاضر کاهش یابد. کاهش تقاضا برای نفت خام در نهایت امنیت ملی آمریکا را افزایش خواهد داد.
جیمز وولسی، مدیر اطلاعات مرکزی آمریکا در دوران حکومت بیل کلینتون می‌گوید: ما می‌توانیم با اقدامی سریع، ضربه مهلکی را به بازار نفت و سلطه اوپک بر این بازار وارد کنیم. ما می‌توانیم با استفاده از وسایل نقلیه کنونی، تکنولوژی کنونی و تأمین گاز طبیعی گام بلندی بر داریم. در عین حال که استفاده از سایر جایگزین‌ها مانند شارژ خودروهای برقی با استفاده از صفحات خورشیدی نصب شده روی بام خانه‌ها روز به روز عملی‌تر می‌شود.
آمریکا اکنون به‌شدت نیازمند آن است که برای امنیت ملی خود با بهره‌گیری از انرژی پاک و سیاست‌های زیست‌محیطی، وابستگی خود را به نفت کاهش دهد. قوانین جدید کنگره درباره گرمایش زمین و انرژی، اتکای ایالات متحده را به نفت کاهش خواهد داد. در حال حاضر آمریکا در تلاش است با اقداماتی عاجل، ظرفیت منابع سوخت خود را افزایش دهد که در کوتاه مدت، مؤثر خواهد بود. علاوه بر این مقام‌های آمریکا امیدوار هستند که پیشتازی در توسعه و تولید خودروهای پیشرفته کم مصرف یا بی‌نیاز به سوخت فسیلی بازارهای آینده خودرو را در سطح جهان بیش از پیش در اختیار این کشور قرار دهد.
آسوشیتدپرس
